Ανασύρουμε στη μνήμη όσων έχουν ξεχάσει αλλά και για όσους δεν την έχουν δει μια πολύ ενδιαφέρουσα επιστολή που έχει απευθύνει ένα χρόνο πριν η κοινωνία των πολιτών της Ευρώπης προς τους Υπουργούς Υγείας των κρατών μελών και προς τους CEO της φαρμακοβιομηχανίας. Θέμα της επιστολής η καθολική πρόσβαση σε θεραπευτικά σχήματα της Ηπατίτιδας C. Η Praksis ως μέλος του AIDS ACTION EUROPE είχε υπογράψει και υποστηρίξει σθεναρά την πρωτοβουλία.
Με αφορμή τη 2η Συνάντηση της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας για Προσιτά Φάρμακα, που διοργανώνεται στην Αθήνα και βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη, έγινε χτες μια εξαιρετική συζήτηση μεταξύ των 66 συνέδρων που βασίστηκε στα μαθήματα που πήραμε από την προβληματική εισαγωγή του Sovaldi στην ελληνική πραγματικότητα. Από ελληνικής πλευράς παρουσίασαν την εμπειρία τους οι Γιατροί του Κόσμου, ο Προμηθέας και η Praksis. Μας δόθηκε η ευκαιρία να αναδείξουμε τις επιπτώσεις που τόσο οι χειρισμοί των κυβερνήσεων από τις αρχές του 2014 μέχρι σήμερα όσο και η ακαμψία της φαρμακοβιομηχανίας όσον αφορά τον καθορισμό προσβάσιμων τιμών στο θεραπευτικό σχήμα, έχουν για τους ασθενείς με ηπατίτιδα C.
Στην Ελλάδα του σήμερα, αυτοί οι χειρισμοί έχουν αποκλείσει από τη θεραπεία όσους δεν είναι “όσο άρρωστοι πρέπει”, δηλαδή δεν βρίσκονται σε στάδιο F3 ή F4 εξέλιξης της νόσου. Μάλιστα σε πρόσφατο τραπέζι συζήτησης με ηπατολόγους μάθαμε ότι ούτε καν ενθαρρύνονται οι ασθενείς που βρίσκονται σε στάδιο F3 να ζητήσουν θεραπεία, λόγω οικονομικών δυσκολιών αποζημίωσης. Κουβέντα δεν γίνεται φυσικά για ανασφάλιστους, κουβέντα δεν γίνεται για ανθρώπους που κάνουν χρήση ενδοφλέβιων ουσιών (βασικός πληθυσμός με υψηλό επιπολασμό ηπατίτιδας C), κουβέντα δεν γίνεται για κρατούμενους που έστω με αφορμή το περιβάλλον κράτησης θα μπορούσαν, σε περίπτωση που το επιθυμούν, να θεραπευθούν από την ηπατίτιδα C.
Μέγιστο εμπόδιο στην καθολική πρόσβαση είναι η τιμή που έχει πάρει το φάρμακο. Με βάση τις αναρτήσεις του ΕΟΦ, η μηνιαία θεραπεία του Sovaldi κοστίζει ανά ασθενή 15381 ευρώ (τιμή λιανικής) και 13949 ευρώ (τιμή χονδρικής). Η θεραπεία αυτή πρέπει να γίνει για διάστημα τριών μηνών, που σημαίνει η κάθε τιμή που προαναφέρεται, υπολογίζεται επί 3.
Για την ελληνική κοινωνία των πολιτών είναι σαφείς οι ευθύνες που βαραίνουν όλες τις πλευρές, τόσο τις κυβερνήσεις έως σήμερα όσο και την φαρμακοβιομηχανία. Πρόσφατα, με αφορμή την έλλειψη αντιρετροϊκών φαρμάκων, εντός Κοινοβουλίου λάβαμε την διαβεβαίωση από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας ότι θα λειτουργήσει επιτέλους η επιτροπή διαπραγμάτευσης φαρμάκων υψηλού κόστους. Το αναμένουμε άμεσα. Όπως άμεσα αναμένουμε την σοβαρή τοποθέτηση των CEO των φαρμακευτικών εταιριών που πρέπει να αντιμετωπίσουν το θέμα με περισσότερη ευαισθησία και όχι με μοναδικό γνώμονα το κέρδος.
Η υγεία είναι κοινωνικό αγαθό και οφείλουμε όλοι και όλες να την αντιμετωπίζουμε ως τέτοιο. Η καθολική πρόσβαση, εφόσον μιλάμε για θεραπευτικά σχήματα, πρέπει να διασφαλιστεί με κάθε τρόπο. Υπάρχουν αρκετά εργαλεία στη διάθεση μιας κυβέρνησης που επιθυμεί να επιβάλει τιμές που να μπορεί να αποζημιώσει. Ακόμα και η υποχρεωτική άρση της πατέντας είναι μια τέτοια κίνηση, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η επιστολή της ευρωπαϊκής κοινωνίας των πολιτών. Η κοινωνία των πολιτών (στο σύνολό της και όχι μόνο μερικές οργανώσεις), οι ενώσεις ασθενών και οι καταναλωτές συνολικά, οφείλουν να επαγρυπνούν ώστε – ειδικά σε καιρούς οικονομικής κρίσης σαν αυτούς που διανύουμε – η υγεία των πολιτών να μην απαξιώνεται.
* Μέγιστο εμπόδιο στην καθολική πρόσβαση είναι η τιμή που έχει πάρει το φάρμακο. Με βάση τις αναρτήσεις του ΕΟΦ, η μηνιαία θεραπεία του Sovaldi κοστίζει ανά ασθενή 15381 ευρώ (τιμή λιανικής) και 13949 ευρώ (τιμή χονδρικής). Η θεραπεία αυτή πρέπει να γίνει για διάστημα τριών μηνών, που σημαίνει η κάθε τιμή που προαναφέρεται, υπολογίζεται επί 3 [εδώ μπαίνει η υποσημείωση].
{UPDATE} Σύμφωνα με το νέο δελτίο τιμών του ΕΟΦ με ημερομηνία 14.12.2015 που αναρτήθηκε εν αναμονή της έναρξης της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης Τιμών την επόμενη εβδομάδα σύμφωνα με εξαγγελία του υπουργείο, η τιμή του Sovaldi μειώθηκε στα 14551 ευρώ (χονδρική) και 13259 (λιανική) [μείωση 6%]