Βάζοντας ως προτεραιότητα την υγεία των ανθρώπων: Να βελτιώσουμε την πρόσβαση στα φάρμακα στην Ευρώπη
Πολλές Ευρωπαϊκές χώρες κατάφεραν να παρέχουν υψηλού επιπέδου φροντίδα υγείας στους πολίτες τους, εφαρμόζοντας τις αρχές της ισότητας, της αλληλεγγύης και της καθολικότητας. Παρόλο που ακόμα υπάρχουν αρκετές ανισότητες, ως προς την πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας μπορούμε εν γένει να είμαστε περήφανοι/ες τόσο ανάμεσα στις χώρες, όσο και μεταξύ των ανθρώπων που ζουν στα κράτη – μέλη της Ένωσης, ειδικά αν συγκριθούμε με το μη συμπεριληπτικό και ακριβό σύστημα των ΗΠΑ.
Η υγεία είναι ένα βασικό κοινό αγαθό για την ευημερία των ανθρώπων. Πρόκειται για ένα από τα βασικότερα δικαιώματά μας και η πλειονότητα των Ευρωπαίων θέλει να δει την Ευρώπη να κάνει περισσότερα για τον τομέα της υγείας. Το δικαίωμα στην υγεία περιλαμβάνει πρόσβαση σε έγκαιρο, αποδεκτό και προσιτό σύστημα υγείας και ποιοτικά φάρμακα. Είναι καθήκον των κρατών – μελών να αντιληφθούν αυτό το δικαίωμα απαλείφοντας τις διακρίσεις. Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια έχουμε αυξητικά παραδώσει την παραγωγή και την τιμολόγηση των νέων φαρμάκων στην υπερισχύουσα λογική του διπλού κέρδους.
Πολλά ευρωπαϊκά συστήματα υγείας υποφέρουν τις συνέπειες των μη ισορροπημένων πολιτικών στη βιομηχανία και στα διπλώματα ευρεσιτεχνίας στον τομέα του φαρμάκου, που περιστρέφονται σχεδόν αποκλειστικά γύρω από την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών οικονομικών και τη μεγιστοποίηση του κέρδους, παρά προς την εξασφάλιση της πρόσβασης των ανθρώπων σε προσιτές θεραπείες. Στην Ευρώπη και παγκοσμίως, οι τιμές των νέων φαρμάκων ανεβαίνουν με ιλιγγιώδη ρυθμό, δημιουργώντας μεγάλο οικονομικό στρες στα συστήματα δημόσιας υγείας. Σαν αποτέλεσμα ένας αυξανόμενος αριθμός θεραπειών για θανατηφόρες λοιμώξεις και ασθένειες, όπως ο καρκίνος και η ηπατίτιδα C, δεν είναι προσιτά τόσο για τα άτομα όσο και για τα εθνικά συστήματα υγείας.
Αυτό είναι το αποτέλεσμα ενός αναποτελεσματικού συστήματος έρευνας και ανάπτυξης (R&D), που αμείβει τα νέα φάρμακα με μονοπώλια μέσα από την προστασία της ευρεσιτεχνίας, καθώς στην ουσία αποτυγχάνουν να προστατεύσουν το υγιή ανταγωνισμό και να δώσουν κίνητρα για αληθινή καινοτομία. Το σημερινό σύστημα επιτρέπει στις εταιρίες να τιμολογήσουν με υπέρογκα ποσά τα φάρμακα και στραγγίζουν τους πόρους υγείας, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε διαφορετικούς σκοπούς. Επίσης θέτουν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των ευρωπαϊκών συστημάτων υγείας.
Χρειάζεται να πάρουμε επείγοντα μέτρα για να εξασφαλιστεί ότι οι κυβερνήσεις και οι πολίτες θα έχουν πρόσβαση και ότι θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στα καινοτόμα φάρμακα που έχουν ανάγκη. Σημείο κλειδί προς αυτή την κατεύθυνση είναι η επένδυση στη γνώση που προκύπτει από συνεργατική και ανοιχτή έρευνα. Η ΕΕ έχει ήδη κάνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση προωθώντας τη γνώση που μοιράζεται και τη συνεργασία ως προς την έρευνα, προωθώντας την ανοιχτή επιστήμη και την ανοιχτή καινοτομία. Παρόλα αυτά αυτή η προσέγγιση πρέπει να διευρυνθεί και να εφαρμοστεί με σαφήνεια για την βιοϊατρική έρευνα και ανάπτυξη.
ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ ΕΝΟΨΕΙ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΩΝ 2019
Οι επερχόμενες ευρωεκλογές είναι μια ευκαιρία να προτεραιοποιήσουμε τους ανθρώπους και τις ανάγκες τους βάζοντάς τους στην καρδιά των ευρωπαϊκών πολιτικών. Αυτός μπορεί να είναι ένας πολύ σημαντικός τρόπος για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των ευρωπαίων πολιτών στο ευρωπαϊκό ιδεώδες, αποδεικνύοντας ότι η Ευρώπη προωθεί αυτό που πραγματικά έχει σημασία για τους πολίτες της.
Οι πολιτικές για την υγεία, την έρευνα και την ανάπτυξη είναι πολύ σημαντικές για την επιτυχία της Ευρωπαϊκής προοπτικής. Για να τοποθετηθούν οι πολίτες στο κέντρο της πολιτικής σε αυτόν τον τομέα τα παρακάτω θέματα πρέπει να τεθούν ως προτεραιότητες στην ατζέντα του επόμενου Ευρωκοινοβουλίου και της επόμενης Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
ΔΗΜΟΣΙΑ ΑΠΟΔΟΣΗ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ
Τα χρήματα των φορολογουμένων που επενδύονται σε βιοϊατρική έρευνα και ανάπτυξη πρέπει να εξασφαλίζεται ότι θα αποδίδουν δημόσιο και κοινωνικό όφελος. Οι επενδύσεις της ΕΕ πρέπει να γίνονται με βάση τις ανάγκες που καλείται να αντιμετωπίσει ο τομέας της δημόσιας υγείας και να εξασφαλίζουν προσβασιμότητα, διαθεσιμότητα και προσιτότητα των αποτελεσμάτων της έρευνας & ανάπτυξης. Η ανοιχτή επιστήμη, που συμπεριλαμβάνει ανοιχτή πληροφορία και πρόσβαση στις δημοσιεύσεις, πρέπει να υιοθετηθεί ως η βασική πρακτική.
ΒΙΩΣΙΜΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Η ΕΕ και τα κράτη – μέλη οφείλουν να υιοθετούν τον υγιή ανταγωνισμό και να προάγουν την αληθινή καινοτομία για να δημιουργούν κατά συνέπεια ένα βιώσιμο σύστημα για τις κυβερνήσεις και τους ασθενείς. Χρειάζεται να εξερευνήσει νέα μοντέλα έρευνας & ανάπτυξης που θα βασίζονται στις αρχές της ανοιχτής επιστήμης, όπως για παράδειγμα η αποσύνδεση των κινήτρων της ανάπτυξης φαρμάκων από την απαίτηση στη συνέχεια υψηλότατων τιμών, την αποσύνδεση του κόστους της έρευνας & ανάπτυξης από την τιμή του φαρμάκου, να εισάγει βραβεία καινοτομίας, άδειες κοινωνικής υπευθυνότητας, ανοιχτή και προσβάσιμη έρευνα. Όλα αυτά μέσα από πιλοτικά προγράμματα, μελέτες εφικτότητας, και νέα χρηματοδοτικά σχήματα.
ΥΓΙΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΟ
Η ΕΕ πρέπει να μεταρρυθμίσει το σύστημα δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, εξασφαλίζοντας μια υγιή ισορροπία μεταξύ ιδιωτικών συμφερόντων και δημοσίου συμφέροντος. Ο ανταγωνισμός είναι σημαντικός για να επιδιώκεται η καινοτομία: η ΕΕ οφείλει να εξασφαλίσει υγιή ανταγωνισμό με το να εμποδίζει και να επιβάλλει κυρώσεις σε μη-ανταγωνιστικές συμπεριφορές. Επιπλέον η ΕΕ πρέπει αφενός να σταματήσει να εξάγει άδικα πρότυπα σε ζητήματα δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και αφετέρου να εφαρμόζει πολιτικές εμπορίου που υποστηρίζουν την παγκόσμια υγεία.
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ
Τα νέα καινοτόμα φάρμακα πρέπει να αποδεικνύουν επιπρόσθετη θεραπευτική αξία σε σύγκριση με τις υπάρχουσες θεραπείες. Πρέπει να τεθούν σε ισχύ υψηλοί δείκτες ποιότητας επιστημονικών δεδομένων για να παρέχεται άδεια κυκλοφορίας σε νέα φαρμακευτικά προϊόντα. Πρέπει να βελτιωθεί η διαφάνεια που διέπει τις κλινικές μελέτες και η επιτήρηση της ασφάλειας των νέων προϊόντων. Η ΕΕ οφείλει να ενδυναμώσει τη συνεργασία της με τα όργανα Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας (HTA), προσπαθώντας να εξασφαλίσει το μέγιστο δυνατό επίπεδο διαφάνειας, αποφάσεων που βασίζονται σε δεδομένα και έλλειψη κάθε τύπου σύγκρουσης συμφερόντων.