Κάθε χρόνο το ΚΕΕΛΠΝΟ δημοσιεύει την ετήσια επιδημιολογική επιτήρηση για το HIV/AIDS στην Ελλάδα. Η δομή της έκθεσης είναι ίδια και χωρίζεται σε περιπτώσεις HIV και σε περιπτώσεις AIDS. Σημαντικές συζητήσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια και αφορούν στην επιτήρηση συμπεριφορών ως προς τις ομάδες που εκτίθενται στον ιό HIV με υψηλότερο ρίσκο, δεν έχουν καταφέρει ακόμα να τις συμπεριλάβουν είτε στις ετήσιες αναφορές είτε σε χωριστές, ώστε να δοθούν περισσότερα και πληρέστερα στοιχεία για την παρακολούθηση της επιδημιολογίας. Καμία συζήτηση δεν έχει ακόμα γίνει για το να συμπεριληφθούν στην ετήσια αναφορά περιπτώσεις συλλοιμώξεων (με ηπατίτιδες B – C, φυματίωση ή και άλλα ΣΜΝ), καθώς η επιδημιολογική επιτήρηση αυτών των νοσημάτων στην Ελλάδα δεν γίνεται σωστά ή δεν γίνεται καθόλου.
Πριν αναφερθούμε στα ίδια τα στοιχεία, παρατηρούμε ότι η ορολογία (τουλάχιστον η ελληνική) που χρησιμοποιεί η αναφορά χρήζει μιας προσαρμογής σε νεώτερα δεδομένα ή γλωσσικές εκφράζεις που αποστιγματίζουν το HIV/AIDS (όπως η προτεινόμενη χρήση του όρου διαγνώσεις αντί για τον σε χρήση όρο μολύνσεις, ή η χρήση του όρου άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες αντί του σε χρήση όρου ομοφυλόφιλοι άνδρες, κλπ). Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι έχουμε από τα καλύτερα συστήματα επιδημιολογικής επιτήρησης στην Ελλάδα και είναι κρίμα να μην χρησιμοποιείται η αναφορά από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας ως σημαντικό εργαλείο διόρθωσης ή επιβεβαίωσης της χάραξης πολιτικών που αφορούν τον έλεγχο της επιδημίας στην Ελλάδα. Τα αντανακλαστικά λειτούργησαν στην περίπτωση της αύξησης διαγνώσεων που σημειώθηκε στα έτη 2011 – 2012 στους ενδοφλέβιους χρήστες ναρκωτικών ουσιών (ΧΕΝ) και οι συντονισμένες ενέργειες των εποπτευόμενων φορέων και της κοινωνίας των πολιτών οδήγησαν στη μείωση των διαγνώσεων που σημειώνεται το 2013 και το 2014. Παρόλα αυτά είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι δεν υπάρχει Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για το HIV/AIDS. Οι όποιες μειώσεις στις διαγνώσεις των ΧΕΝ έχουν σημειωθεί, κινδυνεύουν να εκτιναχθούν ξανά όσο:
- τα προγράμματα μείωσης βλάβης δεν λειτουργούν σωστά και με διάρκεια (η λίστα για την υποκατάσταση στην Αθήνα εξακολουθεί, η διανομή υγειονομικού υλικού ασφαλέστερης χρήσης και προφυλακτικών δεν γίνεται με διάρκεια, κλπ).
- η διασύνδεση των θετικών στον HIV χρηστών ενδοφλέβιων ναρκωτικών δείχνει να κινδυνεύει, καθώς σε πρόσφατη αποτίμηση του γραφείου HIV λοίμωξης του ΚΕΕΛΠΝΟ αναφέρθηκε ότι περίπου το 60% χάνουν επαφή με τις Μονάδες Λοίμωξης.
- μερικές περιπτώσεις έλλειψης αντιρετροϊκών φαρμάκων στα φαρμακεία των νοσοκομείων, που έχουν αναφερθεί εντός του 2014 (πχ. Αττικό, Ευαγγελισμός, ΑΧΕΠΑ, κλπ) ζητούν από όσους χρήστες είναι διασυνδεμένοι με τη Μονάδα Λοίμωξης να αναζητήσουν την αγωγή τους και άλλη μέρα, εκτός της προγραμματισμένης, διπλασιάζοντας το βαθμό δυσκολίας πρόσβασης αυτής της ευάλωτης ομάδας.
- το νομοθετικό πλαίσιο (ειδικά η υγειονομική διάταξη 39α και το άρθρο 59 του ν. 4075/2012) αποτελούν μια διαρκή απειλή, καθώς τις συνέπειες των γεγονότων του 2012 τις βιώνουν ακόμα οι γυναίκες χρήστριες και οι τρανσέξουαλ που διώχθηκαν με την κατηγορία της σκοπούμενης μετάδοσης και παρά τις δεσμεύσεις του Πρωθυπουργού την προηγούμενη εβδομάδα, οι προτεινόμενες αλλαγές δεν έχουν επιτευχθεί ακόμα.
Την ίδια στιγμή για τους άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες (ΑΣΑ), που είναι διαχρονικά η πρώτη ομάδα που πλήττεται από το HIV/AIDS, δεν υπάρχει κανένας επίσημος σχεδιασμός, παρά μόνο μερική υποστήριξη σε προγράμματα που τρέχουν οι ΜΚΟ. Είναι καθήκον και του επίσημου εποπτευόμενου φορέα (ΚΕΕΛΠΝΟ) αλλά και της Πολιτείας να αναγνωρίσει το πρόβλημα και να κινηθεί τουλάχιστον προς τη δημιουργία μιας Εθνικής Στρατηγικής που να προβλέπει νομοθετικές και άλλες παρεμβάσεις με στόχο την πρόληψη σε όλες τις ομάδες υψηλού ρίσκου.
Μερικά πρώτα ενδιαφέροντα στοιχεία:
Το 2014 δηλώθηκαν 802 περιστατικά HIV σε σχέση με 921 που είχαν δηλωθεί το 2013.
Παρατηρείται αύξηση των διαγνώσεων στους Άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες (ΑΣΑ) από 307 περιστατικά το 2013 σε 354 διαγνώσεις το 2014.
Παρατηρείται μείωση των διαγνώσεων στους Χρήστες Ενδοφλέβιων Ναρκωτικών (ΧΕΝ) από 262 το 2013 σε 106 το 2014.
Έχουμε 1 κάθετη μετάδοση από μητέρα σε παιδί το 2014 (καμία το 2013).
Έχουμε αύξηση των ετεροφυλοφιλικών επαφών (από 122 το 2013 σε 139 το 2014).
Έχουμε μείωση στους ακαθόριστους/ες (από 227 το 2013 σε 202 το 2014).
Πολυμεταγγιζόμενοι και μεταγγισθέντες δεν σημειώνουν καμία διάγνωση, γεγονός που δείχνει και την ασφαλέστερη τακτική που ακολουθείται από τα νοσοκομεία και τα κέντρα αιμοληψίας γενικότερα.
Το 2014 δηλώθηκαν 107 περιστατικά AIDS σε σχέση με 125 που είχαν δηλωθεί το 2013.
Εδώ σημειώνεται μείωση σχεδόν σε όλες τις κατηγορίες διάγνωσης σε σχέση με το 2013 και όπου δεν υπάρχει μείωση σημειώνεται διατήρηση στα ίδια απόλυτα νούμερα. Είναι όμως σημαντικό το γεγονός ότι από τα 107 τα 70 διαγνώστηκαν με AIDS πριν καταγραφούν πρώτα ως θετικά στον HIV, πράγμα που ενισχύει όλες τις εκστρατείες και τις δυνατότητες που δίνονται για εξέταση ώστε ο κόσμος να μάθει την κατάστασή του και να μην εμφανίζεται σε αργότερο στάδιο, όπου και η θεραπεία δεν είναι εύκολη αλλά και η κατάσταση της υγείας του δεν την υποστηρίζει.
Δείτε όλη την αναφορά εδώ: