Αθήνα, 12 Δεκεμβρίου 2018
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΥΠΟΥ
ΤΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ PRAKSIS ΑΝΑΣΤΕΛΛΕΙ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΔΟΜΩΝ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ ΑΣΥΝΟΔΕΥΤΩΝ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΑΠΟ 01/01/2019
Το μη κερδοσκοπικό Σωματείο PRAKSIS, από την ίδρυσή του το 2004 μέχρι σήμερα, υλοποιεί προγράμματα ανθρωπιστικής και ιατρικής δράσης που απευθύνονται σε όλες τις οικονομικά και κοινωνικά αποκλεισμένες πληθυσμιακές ομάδες. Οι δράσεις αυτές καθορίζονται, εξειδικεύονται και υλοποιούνται στοχευμένα και πάντα ανάλογα με τις ανάγκες των ευάλωτων πληθυσμών. Απώτερος δε σκοπός τους είναι η δημιουργία βέλτιστων πρακτικών μέσω των υλοποιούμενων προγραμμάτων μας, οι οποίες, αφού αξιολογηθεί ο κοινωνικός τους αντίκτυπος και αποδειχθεί η αναγκαιότητα της συνέχισής τους, να μετουσιώνονται σε επίσημη πολιτική του κράτους προς όφελος των συνανθρώπων μας.
Στο πλαίσιο αυτό, έχει δοθεί ιδιαίτερη μέριμνα για τη διασφάλιση της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των ασυνόδευτων ανηλίκων αιτούντων διεθνή προστασία που αποτελούν μια από τις πλέον ευάλωτες κατηγορίες προσώπων παγκοσμίως. Ως οργανισμός, αγωνιστήκαμε εξαρχής και με όλες μας τις δυνάμεις για να βοηθήσουμε τα παιδιά αυτά να ξεφύγουν από τα δεινά που έχουν βιώσει στις χώρες προέλευσης ή διέλευσης, και για να εξασφαλίσουμε σε αυτά, αρχικά στα σημεία εισόδου και στη συνέχεια στην ενδοχώρα, ασφαλείς και κατάλληλα διαμορφωμένους χώρους φιλοξενίας, στους οποίους να παρέχεται ένα ευρύ φάσμα υποστηρικτικών υπηρεσιών σε εξατομικευμένη βάση.
Πιο συγκεκριμένα, με αφετηρία την ίδρυση του Κέντρου Ημέρας Ασυνόδευτων Ανηλίκων στην Πάτρα και, ιδιαίτερα με την κορύφωση της πρωτοφανούς προσφυγικής κρίσης το 2015, ανταποκριθήκαμε άμεσα και ουσιαστικά στις αυξημένες ανάγκες των παιδιών αυτών, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα υποστηρικτικών υπηρεσιών ολιστικού τύπου και ασκώντας καίριες παρεμβάσεις σε όλα τα σημεία εισόδου στα νησιά και στην ενδοχώρα. Παράλληλα, πέρα από τις δράσεις μας στο πεδίο, επεξεργαζόμασταν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την οριστική επίλυση του ζητήματος ασφαλούς φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων της χώρας.
Με το προσωπικό και τους εθελοντές μας, οι οποίοι στήριξαν και στηρίζουν με αυταπάρνηση αυτή τη συλλογική προσπάθεια, πρωτοστατήσαμε έμπρακτα στην προστασία παιδιών που έχουν έρθει αντιμέτωπα με εμφύλιες συρράξεις, βασανιστήρια, σωματική και ψυχολογική βία, καθώς και με παιδιά τα οποία έχουν βιώσει τη συστηματική και κατάφωρη παραβίαση των θεμελιωδών τους δικαιωμάτων στις χώρες προέλευσης ή διέλευσης.
Έτσι, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα κληθήκαμε και καταφέραμε να καλύψουμε ένα μεγάλο κενό που υπήρχε και εξακολουθεί να υπάρχει μέχρι σήμερα στη χώρα μας σε ό,τι αφορά τη λειτουργία οργανωμένων δομών φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων. Δημιουργήσαμε δομές φιλοξενίας σε Αττική, Θεσσαλονίκη, Πάτρα καθώς και στα νησιά της Λέσβου, της Σάμου και της Κω. Μέχρι σήμερα έχουν φιλοξενηθεί στις δομές αυτές περισσότερα από 2.500 παιδιά, ενώ έχουν επανενωθεί επιτυχώς με τις οικογένειές τους 295 παιδιά σε χώρες-μέλη της Ε.Ε.
Η συνολική χωρητικότητα των δομών της PRAKSIS ανέρχεται σήμερα στις 239 θέσεις που ισοδυναμεί με το 20% του συνολικού αριθμού θέσεων φιλοξενίας σε εθνικό επίπεδο.
Παράλληλα, πέραν της λειτουργίας οργανωμένων δομών φιλοξενίας, από το 2015 μέχρι σήμερα, στηρίζουμε με διεπιστημονικές ομάδες παρέμβασης τους ασυνόδευτους ανηλίκους σε Λέσβο, Χίο και Σάμο, ενώ μέχρι και τον Μάιο του 2017 δραστηριοποιηθήκαμε παρέχοντας ιατρονοσηλευτικές και ψυχοκοινωνικές υπηρεσίες στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης στα νησιά της Χίου, Κω, Λέρου, καθώς και στο Φυλάκιο Έβρου. Σημειωτέον ότι από την πλευρά μας είχε αποσταλεί προς τα αρμόδια Υπουργεία επιστολή-πρόταση για την επίλυση του ζητήματος ασφαλούς φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων στη χώρα.
Ωστόσο, τον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχουμε έρθει αντιμέτωποι με μια εξαιρετικά δυσχερή κατάσταση η οποία αφορά στην ασυνεπή στάση των κρατικών φορέων που έχουν αναλάβει τη χρηματοδότηση της λειτουργίας του συνόλου των δομών φιλοξενίας ασυνόδευτων ανήλικων. Ειδικότερα, είναι διαπιστωμένη η αδικαιολόγητη και συνάμα δυσβάσταχτη καθυστέρηση στις εκταμιεύσεις των κονδυλίων για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας των Κέντρων Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων, καθώς και για την ολοκλήρωση της διαδικασίας έγκρισης της χρηματοδότησης και ένταξής τους στο Εθνικό Πρόγραμμα Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας και άλλων Πόρων (Τ.Α.Μ.Ε.Τ.Ε.Α.Α.Π).
Καθώς δεν έχουν εκταμιευθεί έως και σήμερα οι αιτούμενες δόσεις οι οποίες είναι απαραίτητες για την υλοποίηση των συγκεκριμένων δράσεων, αδυνατούμε εκ των πραγμάτων να καλύψουμε τα λειτουργικά έξοδα των δομών φιλοξενίας (σίτιση παιδιών, πληρωμή μισθωμάτων και λογαριασμών κοινής ωφέλειας, μισθούς εργαζόμενων και εργοδοτικές εισφορές, οικονομικές απαιτήσεις εκμισθωτών και λοιπών προμηθευτών). Συνακόλουθα, έχουμε έρθει αντιμέτωποι με εξαιρετικά δυσάρεστες και πρωτοφανείς σε όλους μας καταστάσεις όπως καθυστερήσεις στην καταβολή δεδουλευμένων προς τους εργαζόμενους των δομών, διαμαρτυρίες εργαζομένων, καθώς και καταγγελίες εις βάρος μας στους αρμόδιους φορείς για παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας. Παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε όλο αυτό το διάστημα, προσπαθήσαμε και πάλι, με όλες μας τις δυνάμεις, να βρούμε λύσεις στο πρόβλημα της ομαλής και έγκαιρης χρηματοδότησης των δομών μας, λαμβάνοντας πρωτίστως υπόψη τη διασφάλιση του βέλτιστου συμφέροντος των παιδιών που φιλοξενούμε.
Στο πλαίσιο αυτό, έχει πολλάκις επισημανθεί από την πλευρά μας προς τους αρμόδιους φορείς και με κάθε τρόπο, ότι οι καθυστερήσεις αυτές έχουν δημιουργήσει σοβαρότατο πρόβλημα στην εύρυθμη λειτουργία των έντεκα (11) δομών φιλοξενίας. Παρά τις προσπάθειές μας και τις ενημερώσεις προς πάσα κατεύθυνση, δεν κατέστη εφικτή μέχρι σήμερα η εξεύρεση λύσης στις μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις τόσο των οικονομικών εκταμιεύσεων όσο και των γραφειοκρατικών διαδικασιών περί έγκρισης της χρηματοδότησης, με αποτέλεσμα να βιώνουμε μια πραγματική γραφειοκρατική και οικονομική ομηρία, η οποία έχει σοβαρό αντίκτυπο σε όλους μας. Είμαστε δε πεπεισμένοι, μέσα από την συσσωρευθείσα εμπειρία μας, ότι λύσεις δεν μπορούν ποτέ να βρεθούν με ευχολόγια ή με αόριστες πολιτικές υποσχέσεις περί αντιμετώπισης του προβλήματος εις το διηνεκές.
Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον και με ραγδαίως μεταβαλλόμενες πολιτικοοικονομικές συνθήκες σε διεθνές επίπεδο, αδυνατούμε να ξεπεράσουμε τις αγκυλώσεις ενός συστήματος που δείχνει ότι δεν αντιλαμβάνεται τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στη χώρα μας. Ως σημείο αναφοράς επισημαίνουμε το γεγονός ότι σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Ε.Κ.Κ.Α. (από 15/11/2018), στην ελληνική επικράτεια βρίσκονται 1.935 ασυνόδευτα παιδιά εκτός μακροχρόνιας ή προσωρινής φιλοξενίας, εκ των οποίων 627 στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης, 77 εξ αυτών υπό καθεστώς προστατευτικής φύλαξης η οποία στην πράξη γνωρίζουμε ότι εξομοιώνεται με κράτηση, ενώ 172 βρίσκονται προς μεταφορά σε θέσεις μακροχρόνιας ή προσωρινής φιλοξενίας.
Βάσει της διαμορφωθείσας κατάστασης, οδηγούμαστε – εκ των πραγμάτων – στη δυσάρεστη για όλους μας απόφαση να αναστείλουμε τη λειτουργία των δομών φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων από 01/01/2019. Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε ήδη ενημερώσει τους εργαζόμενους στις δομές μας που σήμερα είναι 176 άτομα, τους συνεργαζόμενους δημόσιους φορείς, καθώς και την επίσημη πολιτεία για την απόφασή μας. Παράλληλα, καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να διασφαλιστεί η ασφαλής μεταφορά και η τοποθέτηση όλων των παιδιών σε ασφαλείς χώρους φιλοξενίας, το οποίο αποτελεί και πρωταρχικό μας μέλημα αυτή τη στιγμή.
Θα θέλαμε να εκφράσουμε τις ευχαριστίες μας προς όλους τους εργαζόμενους στα Κέντρα Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων για τον επαγγελματισμό τους και την υπομονή που επέδειξαν, παρά τις καθυστερήσεις στην καταβολή των δεδουλευμένων, καθώς και τους εθελοντές της PRAKSIS για την ανιδιοτελή προσφορά και αγάπη τους προς τα παιδιά που έχουν φιλοξενηθεί μέχρι σήμερα στις δομές μας.
Καλούμε την επίσημη πολιτεία, έστω και την ύστατη ώρα, να αντιληφθεί την κρισιμότητα της κατάστασης και να αποδείξει έμπρακτα τη βούλησή της για την εξεύρεση λύσης.
Ζητούμε, ειδικότερα, από τα Υπουργεία: α) Οικονομίας και Ανάπτυξης, β) Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, γ) Μεταναστευτικής Πολιτικής, να αναλάβουν άμεσα πρωτοβουλίες για την επίλυση της προαναφερθείσας προβληματικής κατάστασης.
Ζητούμε και ευελπιστούμε ότι έστω και την ύστατη στιγμή θα πρυτανεύσει η λογική, θα ξεπεραστούν οι αγκυλώσεις από τις οποίες υποφέρει το χρηματοδοτικό σύστημα του προγράμματος και θα διασφαλιστεί στην πράξη η βιωσιμότητα των δομών φιλοξενίας, η οποία είναι καταφανώς προς όφελος της ίδιας της πολιτείας.
Δείτε εδώ την ανακοίνωση σε μορφή pdf.